• BL04 Gaat constructief om met kritiek.
  
• BL05 Leert uit zijn fouten.
  
• BL06 Blijft onder druk zorgvuldig werken.
  
• BL07 Blijft onder druk planmatig werken.
  
• BL14 Neemt verantwoordelijkheid op voor eigen handelen (meldt fouten en incidenten).
  
• BL15 Verwittigt bij afwezigheden.
  
• BL16 Respecteert deadlines/afspraken.
  
• BL17 Toont respect voor materiaal en het gebruik ervan.
  

• BL27 Benoemt de kern van het probleem.
  
• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL29 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  
• BL30 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• BL31 Schat de mogelijkheden en beperkingen van een werkmethode in.
  
• BL34 Evalueert resultaten kritisch.
  
• BL35 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen beschreven in "Noteren en verslaggeving".
  
• BL37 Werkt volgens voorgeschreven procedures/SOP's/werkinstructies.
  
• BL40 Houdt rekening met afgesproken tijdslimieten.
  
• BL41 Bereidt taken systematisch voor.
  
• BL45 Levert werk af volgens de gevraagde kwaliteit.
  
• BL46 Heeft aandacht voor orde en netheid.
  
• BL47 Maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "Noteren en verslaggeving".
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  
• BL53 Handelt spontaan volgens procedures beschreven in de ISO14001 werkinstructies
  
• BL54 Schat veiligheidsrisico's correct in, zoekt de relevante info op en past deze zinvol toe.
  
• BL68 Controleert eigen werk op fouten en correctheid/volledigheid.
  

• BL59 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis van de basiswetenschappen.
  

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	60%
totaal cijfer examen	40%

• Permanente evaluatie tijdens het practicum (20%)

• Verslagen (20%)
• Schriftelijke toets INT (60%)

Bij gewettigde afwezigheid voor  een praktijksessie  haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt. De student neemt voor het inhalen zelf het initiatief.
Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	60%
totaal cijfer examen	40%

• Enkel het INT- schriftelijk examen (60%).
• De overige verworven punten   1° examenperiode blijven behouden (40%).

De cursus start met de structuur van de erfelijkheidscode. Verder wordt bekeken hoe deze code wordt omgezet in lichaamseigenschappen en welke regulatiemechanismen hier een rol spelen. Er wordt besproken hoe de code wordt doorgegeven bij de celdeling en hoe hiervoor het DNA wordt verdubbeld. Veranderingen in het erfelijk materiaal worden besproken, met hun mogelijke oorzaken en gevolgen. De principes van monogene overerving komen aan bod, met zowel autosomale als geslachtsgebonden overerving. Vervolgens hebben we het over multifactoriële overerving en complicerende processen bij de overerving. We bestuderen verschillende chromosomale afwijkingen, zowel numerieke als structurele. Overerving van gekoppelde genen met daarbij koppelingsanalyse zullen behandeld worden. Een kleine introductie tot de populatiegenetica is ook inbegrepen in deze cursus.

Afwijkingen in het genetisch materiaal liggen aan de basis van erfelijke aandoeningen. In het gedeelte  “Moleculaire diagnostiek” wordt kennis gemaakt met de technologie om deze afwijkingen op te sporen. De basistechnologieën als PCR, hybridisatie, sequentieanalyse en recentere ontwikkelingen als micro-arrays en gentherapie komen aan bod. Deze technieken worden toegepast op een aantal gevallen uit de praktijk.

• BL01 Zoekt opheldering door het stellen van vragen.
  
• BL02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• BL03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  

• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL29 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  

·         Kent de structuur en de bouwstenen  van het erfelijk materiaal

·         Omschrijft de organisatie van het menselijk genoom

·         Kent de soorten RNA en hun functie

·         Kent de verschillen tussen RNA en DNA

·         Tekent  de structuur van een eukaryoot gen en geeft schematisch alle onderdelen weer

·         Geeft de structuur van mRNA schematisch weer en benoemt alle onderdelen

·         Beschrijft het Dogma van Crick en het gebruik van de genetische code

·         Noemt en beschrijft de drie grote stappen in de weg van gen naar eiwit

·         Benoemt de verschillende stappen in het replicatie-, transcriptie- en translatieproces en legt deze uit

·         Benoemt de algemene opbouw van een transcriptiefactor en de mogelijke types

·         Beschrijft wat er gebeurt tijdens de posttranscriptionele modificatie

·         Beschrijft welke processen er plaatsvinden tijdens de posttranslationele modificatie

·         Benoemt de verschillende niveaus waarop eukaryote genexpessie wordt gereguleerd en geeft voorbeelden

·         Benoemt en bespreekt de drie mechanismen van de epigenetica

·         Benoemt de verschillende soorten wijzigingen in erfelijk materiaal en legt deze uit

·         Bespreekt de processen mitose en meiose

·         Kent de verschillende fasen van de celcyclus

·         Begrijpt de mechanismen voor geslachtsbepaling bij de bevruchting

·         Kent de basisbegrippen uit de genetica

·         Interpreteert een genetische stamboom

·         Past de  principes van monogene overerving toe op gegeven voorbeelden

·         Kent de principes van geslachtsgebonden overerving

·         Kent de besproken afwijkingen bij geslachtsgebonden overerving

·         Kent de principes van multifactoriële overerving

·         Kent de complicerende processen van overerving

·         Kent de besproken chromosomale afwijkingen

·         Bespreekt de overerving van gekoppelde genen

·         Kent de methode en het gebruik van de lod score analyse

·         Heeft inzicht in de populatiegenetica

·         Berekent allelen- en genotypenfrequenties in gegeven voorbeelden

·         Benoemt en beschrijft de verschillende technieken die gebruikt worden in de moleculaire diagnostiek

·         Beschrijft het principe van de PCR reactie, de vereisten en de risico’s en de mogelijke detectiesystemen

·         Benoemt de verschillende componenten van een PCR reactie en berekent de hoeveelheden

·         Benoemt en beschrijft varianten en alternatieven voor PCR en hun toepassingen

·         Kiest de juiste PCR variant voor een gegeven toepassing

·         Benoemt en beschrijft kwantitatieve PCR procedures

·         Kiest het juiste enzym voor een moleculair diagnostische toepassing

·         Interpreteert DNA profielen

·         Interpreteert resultaten van een moleculaire diagnose (bijvoorbeeld electroforesepatronen)

·         Tekent resultaten van een moleculair diagnostische test voor een gegeven klinische afwijking of genetisch profiel

·         Maakt een onderscheid tussen een electroforesepatroon van een heterozygoot, homozygoot of gezond individu voor verschillende afwijkingen en technieken

·         Tekent schema’s van ALLE verschillende besproken technieken uit de moleculaire diagnostiek

Structuur van de erfelijkheidscode: uitzicht van het erfelijke materiaal. Het karyogram en de chromosoomformule. Opbouw en indeling van het humaan DNA.

Omzetting in lichaamseigenschappen: De weg van gen naar eiwit. De structuur van RNA, transcriptie en posttranscriptionele processing

De weg van gen naar eiwit, vervolg: translatie en posttranslationele modificatie

Regulatie van genexpressie

De celdeling: Hoe wordt  de code wordt doorgegeven? De celcyclus met replicatie, mitose en meiose. Herverdeling van het erfelijke materiaal. De voortplantingscellen. Overerving van het geslacht.

Mutaties: veranderingen in het erfelijke materiaal

Principes van monogene overerving: basisbegrippen, omzetting van genotype  naar fenotype, het rooster van

Autosomale overerving: autosomaal recessieve overerving, autosomaal dominante overerving, incomplete dominante en codominante overerving. Geslachtsgebonden overerving

Multifactoriële overerving en complicerende processen: locusheterogeniteit en pleiotropie, penetrantie en expressiviteit, mozaïeken, genetische anticipatie en epigenetische invloeden

Chromosomale afwijkingen: polyploïdie, mono- en trisomieën, geslachtsaneuploïdieën, structurele chromosoomafwijkingen

Overerving van gekoppelde genen

Analysemethoden voor nucleïnezuren: cytogenetica, koppelingsstudies, hybridisaties, sequentiebepaling, RFLP, FISH, DNA-chips

Amplificatie van erfelijk materiaal: de PCR reactie

PCR-varianten

Kwantitatieve PCR

Detectie en identificatie van micro-organismen

Moleculaire detectie van erfelijke ziekten: diagnose van enkelvoudige genafwijkingen

Moleculaire oncologie

Gendiagnostiek in de immuunpathologie

• Bundeling powerpoint slides met  notities (Auteur: Karen Pittois)
• Bundel oefeningen per hoofdstuk
• Boek ‘Onze Genen – handboek menselijke erfelijkheid’. 3^de ed. 2011. P. Craeynest en P. Cokelaere. Acco uitgeverij. ISBN 978-90-334-8556-5

Niet verplichte literatuur, aanwezig in de bib:

·         Essential Medical Genetics. 6th ed. 2011. E. S. Tobias , M. Connor , M. Ferguson Smith . 2011. Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-4443-9481-8

• Medical Genetics at a Glance. 2nd ed. D.J. Pritchard, B.R. Korf. Blackwell Publishing. ISBN 978 1 4051 4846 7

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• BL02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• BL03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  
• BL04 Gaat constructief om met kritiek.
  
• BL05 Leert uit zijn fouten.
  
• BL12 Handelt volgens de geldende ethische normen.
  
• BL15 Verwittigt bij afwezigheden.
  
• BL17 Toont respect voor materiaal en het gebruik ervan.
  

• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL46 Heeft aandacht voor orde en netheid.
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  
• BL54 Schat veiligheidsrisico's correct in, zoekt de relevante info op en past deze zinvol toe.
  

• BL59 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis van de basiswetenschappen.
  
• BL60 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis omvattende de verschillende aspecten van de biomedische wetenschappen.
  
• BL64 Beheerst de in-vivo technieken.
  

• beheerst de algemene anatomie en fysiologie
• beheerst algemene genetica
• beheerst de genetica met betrekking op de proefdieren
• manipuleert en behandelt dieren met respect voor de dieren
• werkt aseptisch en steriel
• beheerst de basis van hechtingstechnieken
• beheerst de basistechniek van staalname bij proefdieren
• weet het belang van de wetgeving bij de proefdierkunde
• kent de anatomie en fysiologie, met de verschillen, van de besproken proefdieren
• weet welke rassen en soorten proefdieren men gebruikt
• weet hoe de dieren moeten gehuisvest en verzorgd worden
• kent de zoönose met betrekking op de proefdieren
• kent de voornaamste pathologie bij proefdieren
• werkt veilig
• verwerkt afval correct
• formuleert de 3 V's 
• benoemt de alternatieven voor dierproeven

• handboek: "handboek proefdierkunde, proefdieren, dierproeven, alternatieven en ethiek", L.F.M. van Zutphen. vijfde druk. Elsevier gezondheidszorg.ISBN 978 90 352 2981 5
• powerpoint slides beschikbaar op de p-shijf, e-campus

Hoorcolleges en werkvelddagen:

• de werkvelddagen zijn verplichte activiteiten.
• er worden 3 werkvelddagen voorzien.
• indeling
  • van biopt tot coupe (ook voor OO microscopische anatomie) met dissectie van proefdier dit is een activiteit die zal doorgaan in een  labo van de UA
  • manipulatie van proefdieren, aanleren van hechttechnieken en biopsie name, leren aseptsiche en steriel werken
  • werking van het animalarium:  HO door een gastspreker.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen

Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:

·         afwezigheid

·         niet uitvoeren van de opgelegde taken

·         niet afgeven van de gevraagde opdrachten

·         niet verwerven van de vooropgestelde competenties

Bij gewettigde afwezigheid voor  een verplichte activiteit  haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt. De student neemt voor het inhalen zelf het initiatief.
Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen

Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:

·         afwezigheid

·         niet uitvoeren van de opgelegde taken

·         niet afgeven van de gevraagde opdrachten

·         niet verwerven van de vooropgestelde competenties

Bij gewettigde afwezigheid voor  een verplichte activiteit  haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt. De student neemt voor het inhalen zelf het initiatief.
Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator.

• BL06 Blijft onder druk zorgvuldig werken.
  
• BL13 Handelt volgens de geldende milieunormen.
  

• BL29 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  
• BL32 Baseert zijn oordeel op de gegevens en feiten.
  
• BL37 Werkt volgens voorgeschreven procedures/SOP's/werkinstructies.
  
• BL41 Bereidt taken systematisch voor.
  
• BL47 Maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "Noteren en verslaggeving".
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  
• BL49 Schriftelijk: gebruikt korte zinnen en directe taal.
  
• BL53 Handelt spontaan volgens procedures beschreven in de ISO14001 werkinstructies
  

• Beschrijft de voorwaarden voor microbiële groei
• Weet hoe microbiële groei gecontroleerd wordt door toepassingen van fysische en chemische methoden
• Vergelijkt de prokaryotische en eukaryotische genexpressie
• Beschrijft de mechanismen van transformatie, transductie en conjugatie
• Begrijpt de metabole diversiteit bij micro-organismen
• Beschrijft verschillende methoden voor de identificatie van micro-organismen waaronder biochemische testen, faag typering, DNA fingerprinting, PCR en serologische technieken.
• Schets het verschil tussen bacteriofagen en dierlijke virussen
• Definieert begrippen uit de medische microbiologie
• Benoemt de microbiële mechanismen van pathogeniciteit
• Begrijpt de methoden van conservering van levensmiddelen in de industrie
• Schetst de indicatoren van voedselbedref
• Vergelijkt voedselinfecties met voedselintoxicaties
  

• Inleiding: de pro- en eukaryote cel
• Microbiële groei en controle
• Microbiële genetica
• Het microbieel metabolisme
• Identificatietesten
• Virussen
• Medische microbiologie
• Voedingsmiddelenmicrobiologie
• Vaardigheden in het microbiologisch lab:
  -uitvoeren van biochemische testen op micro-organismen
  -bepalen van biochemische fingerprints van micro-organismen
  -tellen van bacteriën (spreid- en gietplaat)
  -opstellen van een antibiogram en een resistogram 
  

Cursus: Microbiologie 2- Anneleen Soetaert- Plantijnhogeschool.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Schiftelijk examen met kennis-,inzichts-, toepassingsvragen en meerkeuzevragen met puntenverdeling 50% op de theorie, 25% op de praktijk.
• Integraal verslag  labo: 15%
• Werk in labo: 10%

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Statistische technieken beschrijven variaties: toevallige variaties (meetfouten, kwaliteitscontrole van een procesparameter), gecontroleerde variaties (optimale instellingen van een toestel of analyseprocedure) en biologische variaties .

In deze cursus (vervolg van de cursus meetvariatie) gaan we dieper in op de analyse van de mogelijke oorzaken van variatie. Met hypothesetesten leer je om op basis van een beperkt aantal metingen onderzoeksvragen (hypothesen) over bepaalde analysemethoden of toestellen te beantwoorden. Met variantieanalyses en andere technieken uit het statisitsch proefopzetten ga je gericht een aantal experimenten uitvoeren om optimale instellingen voor toestel en/of analysemethode te zoeken om zo de meetvariatie te minimaliseren.

We bekijken statistiek op ‘populatie’-niveau: kansrekenen toegepast op de bevolking waarmee je gezondheidsrisico’s kan inschatten (epidemiologie).  We gaan ook dieper in op de gevolgen van biologische variatie binnen een populatie bij het stellen van een diagnose op basis van individuele labuitslagen.

De voorbeelden en oefeningen komen zoveel mogelijk uit de praktijk: je leert om met een formuleboekje in elke situatie de meest geschikte methode op te zoeken en uit te voeren.

• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL30 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• BL32 Baseert zijn oordeel op de gegevens en feiten.
  
• BL33 Gebruikt informatiebronnen kritisch.
  
• BL34 Evalueert resultaten kritisch.
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  
• BL68 Controleert eigen werk op fouten en correctheid/volledigheid.
  

• verzamelt gericht gegevens: stelt een statistisch proefschema op in functie van de onderzoeksvragen, voert de bijhorende gegevensanalyes uit en interpreteert het resultaat.
• voert volgende  statistische toetsen volledig (berekenen en interpreteren) uit:  t-testen op populatiegemiddelden (1 steekproef, 2 steekproeven), X²-en F-test op populatievarianties, goodness-of-fit testen ( X²-test en Kolmogorov-Smirnov), z-test op proporties, X²-onafhankelijkheidstest
• doet een kritische analyse van een wetenschappelijk artikel (verslag van een epidemiologisch onderzoek): werkt evidence based. 
•  past de wiskunde van de toevalsveranderlijken toe op gegevens gerangschikt in frequentietabellen: berekent kansen, risico's en odds 
•  beschrijft de toestand van een groep (ziek-gezond) met gepaste frequentiematen: berekent prevalentie- en incidentiecijfers; interpreteert deze frequentiematen
•  kent verschillende types epidemiologische studies, berekent en interpreteert de bijhorende associatiematen OR, RR, AR, PAR 
•  gebruikt kansrekenen om de kwaliteit van een diagnose uit te drukken met Se, Sp, voorspellingswaarden, ROC-curve, kappa-waarde 
•  interpeteert deze kwaliteitskenmerken van diagnostiek.   
•  gebruikt kansrekenen  om de kwaliteit van een merkergen uit te drukken: lodscore.
• gebruikt kansrekenen bij voorspellingen ivm erfelijke aandoeningen: regel van Bayes en stambomen.
• berekent de klassieke variantieanalyses (1, 2 en 3 factor) en interpreteert het resultaat
•  berekent lineariteitstesten en interpreteert de resultaat.
•  begrijpt de onderliggende verschillen tussen verschillende lineaire regressietechnieken.
• berekent factoriële proefschema’s en interpeteert de resultaten. 
•  voert robuustheidstesten uit en interpeteert de resultaten.
•  voert de statistische gegevensanalyse uit zowel manueel als met Excel 
•   leest en interpreteert  de output van statistische software
• zet controlekaarten op en leest deze ( leesregels)  
•  kent de statistische principes achter externe kwaliteitscontrole: leest en interpreteert de rapportering. 

•  hypothesetesten (1 steekproef en normale verdeling): verdeling van een steekproefgemiddelde; hypothesetesten (t-test op µ, chi kwadraat-test op variantie; verband met betrouwbaarheidsindervallen (cursus meetvariatie); p-waarde, type I en type I I fouten 
•  hypothesetesten (2 steekproeven en normale verdeling):  t-test op µ1 - µ2 (onafhankelijke steekproeven); t-test op µ1 - µ2 (afhankelijke steekproeven); F-test op varianties
• de statistiek van properties (z-test); chi kwadraat-onafhankelijkheidstest voor kruistabellen; chi kwadraat en Kolmogorov-Smirnoc als goodness-of-fit test; 
•  link naar methodevalidatie: juistheid; precisie; LOD
• Kansrekenen - epidemiologie: wiskunde van de toevalsveranderlijke (rekenregels) en kansrekenen in de praktijk (frequentietabellen); epidemiologische kengetallen (prevalentie – incidentie; verschil ratio en rate); basismodel epidemiologisch onderzoek – cohort – case-control – clinical trial; associatiematen (RR – AR – OR). 
•  Kansrekenen - diagnostiek: kengetallen: gevoeligheid (Se) – specificiteit (Sp) – voorspellingswaarden; onderlinge samenhang van de kengetallen – regel van Bayes; onderlinge samenhang v an de kengetallen – ROC-curve; genetica: regel van Bayes en stambomen – regel van Bayes en merkergen (lodscore). 
•  methodevergelijking – deel II: methodevergelijking met kappa-waarde
• Variantieanalyse - 1 factor: homogene varianties; één factor ANOVA; Duncan's Multiple Range test; verband met formules gegroepeerde metingen (1ste jaar)
•  lineariteitstesten: lineariteitstest – GOF; lineariteitstest – LOF-PE; kwaliteitscoëfficiënt QC van een rechte; Passing-Bablock en Deming 
•  variantieanalyse – 2&3 factoren: twee factor ANOVA; drie factor ANOVA: double randomized block; drie factor ANOVA: latijns vierkant 
•  variantieanalyse – factorieel en fractioneel: factoriële proefschema’s en effecten; 2²- en 23- proefschema’s (t-testen en F-testen); fractionele 2k-proefschema: Plackett-Burman (t-testen); robuustheidstest: Youden-Steiner (t-testen)
•  interne kwaliteitscontrole: controlekaarten met leesregels
• externe kwaliteitscontrole: grafische technieken 

•         Hoofdstukken 7 tem 15, 18&19 uit de cursus “statistiek” – auteur: Veerle Van Vlaslaer  – Plantijn Hogeschool
•           Formuleboekje statistiek (deel 1BL en deel 2&3BL) – auteur: Veerle Van Vlaslaer – Plantijn Hogeschool 
•           rekenmachine
•           wetenschappelijke artikels (thematische EDU-map statistiek)
•           www.westgard.com

aanvullend in de bib:

•  ‘understanding clinical papers’ Bowers-House-Owens (ISBN 047148976X)
• ‘Statistics and chemometrics’ Miller&Miller (ISBN 013028885) 
•  ‘Praktische statistiek voor het laboratorium’ Klaessens en Van Leeuwen (ISBN 9071694526)  
•   ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor het laboratorium’ Klaessens (ISBN 9789077423622) 
•  ‘fundamentals of biostatistics’-Rosner (ISBN 0534209408)

• hoorcolleges met oefeningen: vertrekkend vanuit problemen uit het lab en de wetenschappelijke vakliteratuur worden de statistische begrippen geïntroduceerd en uiteengezet. 
• de nadruk ligt op begrijpen en i nterpreteren van data en niet op reproduceren van formules (formuleboekje) 
•  zelfstandig werk: oplossen van de extra opgaven in de cursus, feedback van de lector tijdens de colleges
• andere begeleidingsmomenten: (individuele) vraagstelling en feedback do or lector (e-mail)

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

•             integratieve toets (4cu)
•           open-boek’ toetsing: het boek is het formuleboekje statistiek (delen 1BL en 2&3BL) en bevat geen opgeloste oefeningen
•           gebruik van een rekenmachine is toegelaten
•           samenstelling van de vragen: hoogstens 50% van de vragen zijn louter kennisvragen (correct toepassen van de statistische technieken, correcte uitvoeren van berekeningen) en minstens 50% van de vragen zijn interpretatievragen (correct kiezen voor een bepaalde techniek, interpretatie van de resultaten, interpretatie van de onderzoeksresultaten van derden)
•           in lesweek 5 wordt tijdens de les (2cu) een toets over de hoofdstukken 10-11-12 (hypothesetesten) georganiseerd. De toets wordt slechts één keer georganiseerd. Er geldt dat studenten die afwezig zijn extra vragen krijgen (binnen dezelfde examentijd) op het examen in de examenreeks. De toets is deel van het examen van de eerste examenperiode: dit betekent dat de behaalde punten (los van geslaagd of niet geslaagd) bij het examen meegeteld worden. De student kiest wanneer (toets of examen) hij/zij de vragen over hypothesetesten beantwoordt.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

•  integratieve  toets (4cu) over de volledige leerstof
•  open-boek’ toetsing: het boek is het formuleboekje statistiek (delen 1BL en 2&3BL) en bevat geen opgeloste oefeningen 
•  gebruik van een rekenmachine is toegelaten
• samenstelling van de vragen: hoogstens 50% van de vragen zijn louter kennisvragen (correct toepassen van de statistische technieken, correcte uitvoeren van berekeningen) en minstens 50% van de vragen zijn interpretatievragen (correct kiezen voor een bepaalde techniek, interpretatie van de resultaten, interpretatie van de onderzoeksresultaten van derden) 

• BL13 Handelt volgens de geldende milieunormen.
  
• BL15 Verwittigt bij afwezigheden.
  
• BL16 Respecteert deadlines/afspraken.
  
• BL17 Toont respect voor materiaal en het gebruik ervan.
  

• BL41 Bereidt taken systematisch voor.
  
• BL42 Organiseert het werk in een efficiënte planning.
  
• BL44 Organiseert verschillende taken tegelijkertijd.
  
• BL47 Maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "Noteren en verslaggeving".
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  
• BL49 Schriftelijk: gebruikt korte zinnen en directe taal.
  

1. neerslagtitraties/argentometrie: de student berekent titratiecurven; schat de invloed van de verdunning en de grootte van K_s op de titratiecurve, de ligging van het EP en de grootte van de sprong correct in
2. berekent concentraties ahv resultaten uit een neerslagstitratie of een gravimetrische bepaling (vraagstukken)
3. gravimetrie: de student kent de basisprincipes, homogene precipitatie, problemen en oplossingen voor de vorming van zeer fijne neerslagen
4. voert analyses uit met analysemethoden gezien in de theorie (gravimetrie en neerslagstitraties)
5. voert een correcte staalname uit
6. bereidt een staal correct voor
7. schrijft een praktijkjournaal volgens de voorschriften, plant efficiënt en maakt een realistische tijdsindeling voor het uitvoeren van de proeven
8. bereidt nauwkeurig oplossingen en werkt analytisch
9. zet de bekomen meetresultaten om naar de vereiste concentraties in het monster
10. verwerkt de resultaten in een wetenschappelijk en taalkundig correct verslag zoals voorgeschreven

1. gravimetrie

2. neerslagstitraties

3. staalname en staalvoorbereiding: microwave destruction; ontsluiting en hydrolyse

4. analyse van melk: droge stof; asgehalte; vetgehalte; zuurtegraad; lactosegehalte; chloridegehalte

5. analyse van brood: vetgehalte; droge stof

6. chloridebepaling volgen Mohr, Fajans, Volhard

* tijdens het lab werken de studenten per 2

* dragen van een veiligheidsbril en labjas is verplicht

* studenten maken voor de aanvang van elk lab een dagplanning met uit te voeren taken en vermelding van het nodige materiaal en producten. Deze dagplanning maakt deel uit van de integrale planning voor het volledige labprogramma

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

1. permanente evaluatie van lab-opdrachten ,
2. korte toetsen over parate kennis en vraagstukken,
3. controle van de voorbereiding van de practica. Mogelijkheid tot sanctie bij onvoldoende voorbereiding: Studenten die een opdracht niet voorbereid hebben kunnen uitgesloten worden van uitvoering van die opdracht,
4. controle op het correct gebruik van het labschrift.

5. Verslagen

6. Schriftelijke toets INT

Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:
1.      afwezigheid
2.      niet uitvoeren van de opgelegde taken
3.      niet afgeven van de gevraagde opdrachten
4.      niet verwerven van de vooropgestelde competenties

Bij gewettigde afwezigheid voor  een praktijksessie  haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt. De student neemt voor het inhalen zelf het initiatief.
Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• BL01 Zoekt opheldering door het stellen van vragen.
  
• BL02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• BL03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  
• BL16 Respecteert deadlines/afspraken.
  

• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL29 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  
• BL30 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• BL33 Gebruikt informatiebronnen kritisch.
  
• BL36 Splitst een grotere opdracht zelfstandig in stapsgewijze deeltaken.
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  

• BL59 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis van de basiswetenschappen.
  
• BL60 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis omvattende de verschillende aspecten van de biomedische wetenschappen.
  
• BL65 Heeft inzicht in eenvoudige wetenschappelijke onderzoekstechnologieën.
  

Deel 1:

• Inleidende begrippen
• ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel 
• opname en toediening van een farmacon/toxicon 
• distributie van een farmacon/toxicon
• metabolisatie van een farmacon/toxicon
• eliminatie van een farmacon/toxicon 
• Zuren en basen in de organische chemie
• farmaco- en toxicokinetiek
• farmaco- en toxicodynamiek
• farmacogenetica en bijwerkingen

Deel 2:

• CZS: anatomie en  fysiologie
• CZS : adrenerge neurotransmissie
• CZS : cholinerge neurotransmissie
• SAR (structuuractiviteitsrelaties )
• psychofarmaca
• beïnvloeding van CZS door psycholeptica
• beïnvloeding van CZS door psycho-analeptica
• farmaca ter beïnvloeding van het motorisch stelsel
• antithrombotica
• vaatverwijders en hartfarmaca
• pijnfarmaca
• antibiotica en virostatica
• biomonitoring en toxidromen
• toxiciteitsonderzoek: dierproeven, in-vitro en ex-vivostudies
• milieutoxicologie
• alternatieve geneeswijzen

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen

Tussentijdse toets na eerste deel (zie leerinhouden) (multiple choice- vragen ) Deze tussentijdse toets telt voor 10% mee voor het eindtotaal.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen

De punten van de tussentijdse toets worden overgedragen.

Immunologie:

Inleiding tot het immuunverweer. Welke cellen en moleculen spelen een rol? Indeling in het (1) niet-specifiek verweer met de verschillende barrières en de ontstekingsreactie en (2) het specifiek verweer met antigenen en antilichamen. Toelichting bij het ontstaan en de evolutie van de immunologische reactie na contact van ons lichaam met een antigeen. Veel aandacht wordt besteed aan de productie van monoklonale antilichamen en hun toepassingen. 

Extra opdracht voor MLT: ELISA

Microscopische anatomie:

Het maken van histologische preparaten verloopt in een aantal fasen. De histologische technieken zoals biopsie afname, fixatie, inbedden en snijden van het weefsel, kleuren en monteren van het weefsel worden besproken. De basis van de microscopische anatomie wordt kort besproken aan de hand van een aantal histologische preparaten
 

• BL01 Zoekt opheldering door het stellen van vragen.
  
• BL02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• BL15 Verwittigt bij afwezigheden.
  
• BL17 Toont respect voor materiaal en het gebruik ervan.
  

• BL28 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• BL29 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  
• BL45 Levert werk af volgens de gevraagde kwaliteit.
  
• BL46 Heeft aandacht voor orde en netheid.
  
• BL48 Maakt gebruik van de juiste wetenschappelijke terminologie.
  

• Kent de problematiek van de staalafname en voert de analyses uit.
• Voert de handelingen uit die aan de diagnose voorafgaan.
• Herkent een aantal in de lessen besproken en bekeken weefsels.

Facet Immunologie

Inleiding tot het verweer: plaats van het verweer. Verschillen tussen specifiek en niet-specifiek verweer.
Het niet-specifiek verweer: barrières, cellen, eiwitten en werking
Het specifiek verweer: 
   Moleculen: antigenen, het MHC-complex, receptoren, immuunglobulinen 
   Cellen en organen 
   Werking: verweer tegen infectieuze deeltjes, ontsnappingsmechanismen 
   Monoklonale antilichamen: productie en toepassingen
 

Extra opdracht voor MLT: ELISA

Facet microscopische anatomie

Men bestudeert het proces van bioptafname tot het microscopische preparaat. De basis van de histologie wordt besproken aan de hand van enkele weefsels en organen.
Met het microtoom worden coupes gemaakt.
Preparaten van verschillende weefsels en organen worden microscopisch bestudeerd.
Een extern labo wordt bezocht om het theoretisch bestudeerde proces van biopt tot coupe aan de praktijk te toetsen.

Facet immunologie:

• Bundeling powerpoint slides met  notities (Auteur: Karen Pittois)
• Oefeningen per hoofdstuk beschikbaar op de P-schijf
• Boek « Immunology » Lippincott’s Illustrated Reviews. Eds. Richard A. Harvey, Pamela C. Champe. Wolters Kluwer. ISBN 0-7817-9543-5/978-0-7817-9543-2

Niet verplichte literatuur, aanwezig in de bib:

• “How the immune system Works” 3th ed. 2008. L. Sompayrac. Blackwell Publishing. 978 1 4051 6221 0
• "Understanding Immunology" P. Wood. 2011. Pearson Eduction Limited. ISBN 0273730681/978-0273730682

Facet microscopische anatomie:

Facet microscopische anatomie:

• De lessen zijn verplichte activiteiten.

• Werkvelddag:

  • de werkvelddag is een  verplichte activiteit.
  • indeling
    • van biopt tot coupe (ook voor OO proefdierkunde)  dit is een activiteit die zal doorgaan in een  labo van de UA

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen + permanente evaluatie

Extra opdracht voor MLT: ELISA 5% van de punten.

Berekening van het cijfer voor dit opleidingsonderdeel:
 
- Dit cijfer wordt in consensus toegekend door de lectorengroep van het opleidingsonderdeel op basis van de op de verschillende facetten verworven punten

Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:

·         afwezigheid

·         niet uitvoeren van de opgelegde taken

·         niet afgeven van de gevraagde opdrachten

·         niet verwerven van de vooropgestelde competenties

Bij gewettigde afwezigheid voor  een verplichte activiteit  haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt. De student neemt voor het inhalen zelf het initiatief.
Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Schriftelijk examen. De punten van de permanente evaluatie worden overgedragen.

• BL01 Zoekt opheldering door het stellen van vragen.
  
• BL03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  
• BL16 Respecteert deadlines/afspraken.
  

• BL30 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• BL31 Schat de mogelijkheden en beperkingen van een werkmethode in.
  
• BL34 Evalueert resultaten kritisch.
  
• BL35 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen beschreven in "Noteren en verslaggeving".
  

• BL59 Heeft een vakoverschrijdende en geïntegreerde kennis van de basiswetenschappen.
  
• BL65 Heeft inzicht in eenvoudige wetenschappelijke onderzoekstechnologieën.
  

• Leest en begrijpt een blokschema van de verschillende apparaten,
• Herkent verschilpunten  tussen de aangeboden technieken, qua opstelling en toepassingsgebied,
• Legt bij alle technieken het verband tussen de gemeten parameter en het te onderzoeken staal,
• Heeft een overzicht van de mogelijkheden en de beperkingen van elke techniek. 

• Emissiemetingen: fluorimetrie, nefelometrie en AES,
• Potentiometrie: soorten elektroden en statische potentiometrie,
• Elektroforese :IEF, 
• Chromatografie: GC en HPLC ,
• Bepalingsmethoden: interne standaard en standaardadditie methode.

Groepsleren:

Opdrachten en bedrijfsbezoeken

Beoordeling van ppt en/of poster en/of een extra vraag INT 

Evaluatie: totaal (5%)

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	85%
totaal cijfer examen	15%

Onaangekondigde testjes (10%).

Groepsleren evaluatie (5%).

Schriftelijk examen (85%) met kennis -, inzicht- en toepassingsvragen; zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als open vragen en casusvragen. 

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	85%
totaal cijfer examen	15%