• CH01 Zoekt opheldering door het stellen van vragen.
  
• CH02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• CH03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  

• CH31 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• CH32 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  

• CH63 Begrijpt, vergelijkt en past alle courante chemische analyse- en synthesetechnieken toe.
  

• kent het principe van alle analysemethoden die in een bedrijfslabo courant worden gebruikt.     
• kan de werking van de besproken apparatuur uitleggen en de toepasbaarheid ervan evalueren.
• maakt berekeningen i.v.m. concrete toepassingen.

De belangrijkste analysemethoden behandeld in het tweede jaar worden uitgediept. Daarnaast worden een aantal bijkomende technieken bestudeerd.

• Spectrometrie: oven-AAS, plasma-emissie, FTIR, XRF.
• Elektrochemie: conductometrie, polarografie, coulometrie, polarisatietitraties, Karl-Fischer titratie, AOX - POX - TOX.
• Capillaire gaschromatografie, GC-MS, ionenchromatografie, gelpermeatiechromatografie, LC-MS.
• Capillaire elektroforese.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Korte toetsen tijdens de lesweken over afgewerkte hoofdstukken.
• Schriftelijk en mondeling examen.

Voor studenten die dit opleidingsonderdeel volgen in een formule van werkplekleren, kan het examen verplaatst worden naar een andere examenreeks.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Schriftelijk en mondeling examen.

Iniatie tot de belangrijkste milieu-biotopen: water, lucht, bodem en hun samenhang met de industriële wereld. Tijdens de lessen wordt geprobeerd om de reeds bestaande kennis van de student te linken aan milieutopics. Een mogelijk bijkomend topic is een korte inleiding in de radiochemie met focus op de milieu-impact en de detectietechnieken.

• CH14 Handelt volgens de geldende ethische normen.
  
• CH15 Handelt volgens de geldende milieunormen.
  

• CH30 Benoemt de kern van het probleem.
  
• CH35 Baseert zijn oordeel op de gegevens en feiten.
  

• CH65 Analyseert multidisciplinaire problemen.
  

1. beseft dat het milieu een belangrijk biotoop is, dat optimaal bewaard moet blijven
2. (h)erkent dat milieu niet om lucht, water en bodem gaat, maar één geheel vormt. Het voorbeeld van zure regen illustreert dit ten volle.
3. legt links met kennis uit andere vakgebieden en past deze toe in een milieucontext
4. onderscheidt de verschillende vormen van straling en kent hun toepassingsgebieden
5. begrijpt de fysische achtergrond van de verschillende technieken om radioactieve straling te detecteren
   

• cursus milieuchemie (op e-campus) – auteur: Caroline Meyers – Plantijn Hogeschool 2011

• bezoek afvalverwerking Isvag (Wilrijk

Verplichte aanwezigheid voor de mogelijke seminaries met gastsprekers en voor het bezoek aan Isvag. 

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Op het schriftelijk examen worden zowel kennis-, inzichts- als toepassingsvragen gesteld en gepeild naar het redeneervermogen van de student.
• Bedrijfsbezoeken: Aanwezigheid is verplicht.
  Bij ongewettigde afwezigheid haalt de student 0 voor de verplichte activiteit.  Deze kan niet ingehaald worden. De opgedane kennis en deskundigheid wordt mee geëvalueerd tijdens de toets.
  

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• analoog examen als in 1ste zittijd.
• De toets wordt hernomen, de punten van de verplichte activiteiten worden overgedragen

De stageperiode is het sluitstuk van de opleiding; deze periode loopt over  14 werkweken in de 2° helft van het academiejaar. De stage verloopt in een bedrijf of instelling onder leiding van een deskundige van het bedrijf (stagementor). Dit kan zowel in het binnen- als buitenland. 

Studenten uit de afstudeerrichting Chemie komen meestal terecht in een laboratorium voor productiecontrole, kwaliteitscontrole of milieuanalyses, waar zij bepalingen uitvoeren op monsters van uiteenlopende aard (productiestalen, afvalwaters, geneesmiddelen, polymeren, ...). Sommigen doen wetenschappelijk onderzoek aan een universiteit of research lab.

Binnen de stage-werkzaamheden wordt ruimte voorzien voor het schrijven van een eindwerk, d.i. een uitgebreid verslag over een onderwerp dat nader werd onderzocht.

• CH24 Communiceert respectvol met collega's/begeleiders/leidinggevenden.
  

• CH31 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• CH32 Structureert informatie op een overzichtelijke manier.
  
• CH33 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• CH38 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen.
  
• CH48 Levert werk af volgens de gevraagde kwaliteit.
  
• CH51 Algemeen: maakt gebruik van ondersteunende audiovisuele middelen.
  
• CH52 Algemeen: maakt gebruik van de correcte wetenschappelijke terminologie.
  
• CH53 Mondeling: drukt zich vlot en verstaanbaar uit.
  
• CH56 Schriftelijk: maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "noteren en verslaggeving".
  

• CH63 Begrijpt, vergelijkt en past alle courante chemische analyse- en synthesetechnieken toe.
  
• CH64 Past het geldende kwaliteitszorgsysteem toe en bouwt het uit.
  
• CH65 Analyseert multidisciplinaire problemen.
  

1. De student herkent aangeleerde technieken en maakt kennis met reële toepassingen. 
2. De student leert zelfstandig werken. 
3. De student ontwikkelt de nodige sociale vaardigheden om met collega’s en oversten vlot te communiceren.
4. De student leert de resultaten van een uitgebreider onderzoeksproject op een correcte wetenschappelijke wijze schriftelijk en mondeling rapporteren.  

• De stagebrochure en de syllabus "Rapportering eindwerk". 
• Indien  verder nodig, voorzien door de stagementor.
  

• De lector-stagecoördinator wijst de student een stageplaats toe in een bedrijf of onderzoeksinstelling, met aandacht voor de interesses, voorkeuren en woonplaats van de student.
• De lector-stagebegeleider onderhoudt de contacten met het bedrijf en de student.
• De stagementor is verantwoordelijk voor de goede gang van zaken op de stageplaats.
• Tijdens de stage is er een terugkomdag (o.m. reflectiemoment) binnen de hogeschool. 
• Er wordt een proefverdediging van het eindwerk georganiseerd binnen de hogeschool. 
  

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• De stagementor beoordeelt het stageverloop a.h.v. een stagebeoordelingsformulier. Na de stage dient het eindwerk te worden verdedigd voor een jury.  
• Het totaalcijfer voor de stage staat voor circa 40% van de totale jaarpunten en is samengesteld uit de volgende deelevaluaties:
   -  de activiteiten gedurende de stageperiode: 60% (stagementor)
   -  het eindwerk: 24% (stagementor + lezers) 
   -  de mondelinge presentatie en verdediging: 16% (jury).

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Het eindwerk kan ingediend worden tegen de tweede examenperiode. De eindwerkverdediging gebeurt dan in de tweede zittijd.  
• Het eindwerk kan herschreven en opnieuw verdedigd worden indien dit de oorzaak is van niet slagen voor de totale stage.
• Het praktische werk kan niet herdaan worden tijdens de maanden juli en augustus.
  

Voor studenten die dit opleidingsonderdeel volgen in een formule van  werkplekleren, wordt de reguliere stage vervangen door activiteiten op de werkplek.

• CH02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• CH03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  
• CH10 Speelt soepel in op een veranderde werksituatie.
  
• CH12 Staat open voor alternatieve methoden en werkwijzen.
  
• CH15 Handelt volgens de geldende milieunormen.
  
• CH24 Communiceert respectvol met collega's/begeleiders/leidinggevenden.
  

• CH34 Schat de mogelijkheden en beperkingen van de werkmethoden correct in.
  
• CH36 Evalueert resultaten kritisch.
  
• CH37 Gebruikt informatiebronnen kritisch.
  
• CH38 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen.
  
• CH52 Algemeen: maakt gebruik van de correcte wetenschappelijke terminologie.
  
• CH56 Schriftelijk: maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "noteren en verslaggeving".
  
• CH58 Schat veiligheidsrisico's correct in, zoekt de relevante info op en past deze zinvol toe.
  
• CH59 Meldt spontaan mogelijke veiligheidsrisico's.
  

• CH63 Begrijpt, vergelijkt en past alle courante chemische analyse- en synthesetechnieken toe.
  

• Het hoofdstuk "omleggingen" is een zelfstudiepakket

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Tussentijdse toets (bij voorkeur in lesweek 4) waarin schriftelijk ondervraagd wordt over naamgeving. Voor studenten die 12/20 of meer op deze toets behalen vallen de vragen over naamgeving op het examen weg, en wordt de score van de tussentijdse toets in rekening gebracht voor deze vragen. 

• Tussentijdse toets (bij voorkeur in lesweek 8) waarin schriftelijk ondervraagd wordt over omleggingen. Voor studenten die 12/20 of meer op deze toets behalen vallen de vragen over omleggingen op het examen weg, en wordt de score van de tussentijdse toets in rekening gebracht voor deze vragen. 

• Tussentijdse toets (bij voorkeur in lesweek 11 waarin schriftelijk ondervraagd wordt over hoofdstuk 1  Voor studenten die 12/20 of meer op deze toets behalen vallen de vragen over hoofdstuk1 op het examen weg, en wordt de score van de tussentijdse toets in rekening gebracht voor deze vragen. 
• Toets “Organische synthese”: Schriftelijk examen met kennis- , inzicht- en toepassingsvragen, zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als open vragen.
  Multiple-choice vragen worden gequoteerd met puntenaftrek 

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Toets “Organische synthese”:  Schriftelijk examen met kennis- , inzicht- en toepassingsvragen, zowel stellingvragen, meerkeuzevragen als open vragen.
• Multiple-choice vragen worden gequoteerd met puntenaftrek

• CH02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  

• CH33 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• CH42 Brengt structuur in ideeën.
  

• Werking van een centrifugaalpomp en haar pompkarakteristiek begrijpen
• Een regelkring uit zijn bouwstenen kunnen samenstellen
• Werking van een regelkring begrijpen met de functie van elk onderdeel
• Opbouw werking van een regelventiel begrijpen
• Werkingsprincipe van enkele veel gebruikte sensoren in de procesindustrie
• De regeling van enkele basisprocessen ( debiet, niveau,temperatuur, druk en pH ) kunnen uitleggen  en de automatisatie van enkele eenheidsoperaties ( destillatie) verantwoorden.
• Enkele complexere regelkringen als cascade, verhouding en split range begrijpen

• Transport van vloeistoffen
  -         weerstand van leidingen
  -         verdringerpompen
  -         centrifugaalpompen
  -         pompkaraktersitiek
• De meet-en regelkring
• Gedrag van een proces (Procesparameters)
• Tweestandenregeling en PID regelactie
• Belangrijkste sensoren voor temperatuur, druk, niveau, en debiet
  actuatoren.
• Het geautomatiseerde proces.
  

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

schriftelijke integratieve toets over de gehele leerstof 

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

schriftelijke integratieve toets over de gehele leerstof

Kwaliteitszorg (KZ) is niet meer weg te denken uit het lab. We bekijken de basisprincipes van KZ. De statistiek uit de vorige cursussen wordt toegepast bij validatie van methoden en toestellen en vormt de basis voor de interne (controlekaarten, 6 sigma, invloed van biologische variatie op de analyseresultaten) en de externe (interlabstudies) controlemetingen.

Verbeterprojecten maken een belangrijk onderdeel uit van kwaliteitszorg. Projecten kunnen definiëren, plannen, begroten, organiseren, opvolgen en evalueren behoort steeds meer tot de kerntaken van procestechnici. Om projecten meer slaagkans te geven en efficiënt te laten verlopen worden systemen en technieken gehanteerd en hoort de projectleider zijn team daarin te coachen. Met een of meerdere praktische situatie(s) als uitgangspunt maken we kennis met projectmanagementsystemen (zoals PMBOK, Prince 2, PDCA en APACA) en –technieken (Quality tools). Door ‘hands on ‘ te werken komen ook coaching vaardigheden aan bod.

• CH02 Toont zich leergierig en bereid tot leren.
  
• CH03 Zoekt naar aanvullende en nieuwe informatie en ontwikkelingen.
  
• CH06 Blijft onder druk zorgvuldig werken.
  
• CH09 Blijft planmatig werken onder stress.
  

• CH31 Onderscheidt hoofd- en bijzaken.
  
• CH33 Gaat stapsgewijs en systematisch te werk bij het analyseren van een probleem.
  
• CH34 Schat de mogelijkheden en beperkingen van de werkmethoden correct in.
  
• CH35 Baseert zijn oordeel op de gegevens en feiten.
  
• CH36 Evalueert resultaten kritisch.
  
• CH37 Gebruikt informatiebronnen kritisch.
  
• CH38 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen.
  
• CH39 Werkt volgens voorgeschreven procedures/SOP's/werkinstructies.
  
• CH41 Splitst een grotere opdracht zelfstandig in stapsgewijze deeltaken op voor de uitvoering.
  
• CH48 Levert werk af volgens de gevraagde kwaliteit.
  
• CH49 Controleert eigen werk op fouten en correctheid/volledigheid.
  
• CH52 Algemeen: maakt gebruik van de correcte wetenschappelijke terminologie.
  

• handelt in overeenkomst met geplogenheden in projectmanagement
• past Quality Tools toe waar nuttig 

•  kiest voor een probleem de meest geschikte statistische techniek en voert deze techniek concreet uit: stelt een proefopzet op, voert de nodige  experimenten uit, verwerkt de meetresultaten en interpreteert het resultaat. 
•  voert een methodevalidatie uit: stelt een proefschema op in functie van de validatieparameters, voert de nodige experimenten uit, voert de statistische bewijsvoering uit en interpreteert van het resultaat. 
•  zet controlekaarten op en leest deze ( leesregels) 
•  ken de basisprincipes van kwaliteitszorg
• berekent en interpreteert capabiliteitsindexen (six sigma) 
•  kent de statistische principes achter externe kwaliteitscontrole: leest en interpreteert de rapportering. 
•  leest en interpreteert informatie (wetenschappelijke artikels, validatierapporten) met bekende en onbekende statistische technieken.

a. methodevalidatie (juistheid – bepalingsgrenzen – precisie  – lineariteit – robuustheid)
b. inleiding kwaliteitszorg, Six Sigma
c. controlekaarten (met leesregels)

a. Youdenplot

b. zaagtandplot

c. PomPlot

• Syllabus Quality Tools – auteur: G. Bruggeman
• Theoriebundel “Kwaliteit en procesmanagement” – auteur: G. Bruggeman
• Casus(en)
• hoofdstukken 16 tem 19 uit de cursus “toegepaste statistiek” – auteur: Veerle Van Vlaslaer  – Plantijn Hogeschool
• “formuleboekje statistiek” (delen 1ste, 2de & 3de jaar) – auteur: Veerle Van Vlaslaer – Plantijn Hogeschool
• wetenschappelijke artikels (thematische EDU-map ‘statistiek’)
• rekenmachine 
• www.westgard.com     

• ‘Statistics and chemometrics’ Miller&Miller (ISBN 013028885) - 2000
• ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor het laboratorium’ Klaessens (ISBN 9789077423622)

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

Aanwezigheid tijdens de twee trainingsdagen is verplicht.
Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:

• afwezigheid
• niet uitvoeren van de opgelegde taken
• niet afgeven van de gevraagde opdrachten

integratieve toets (2 uur examentijd)

open-boek’ toetsing: het boek is het formuleboekje statistiek (delen 1BL, 2BL en 3BL) en bevat geen opgeloste oefeningen

gebruik van een rekenmachine is toegelaten

samenstelling van de vragen

• hoogstens 50% van de vragen zijn louter kennisvragen (correct toepassen van de statistische technieken, correct uitvoeren van berekeningen, reproduceren van begrippen en definities)
• minstens 50% van de vragen zijn interpretatievragen (correct kiezen voor een bepaalde techniek, interpretatie van de resultaten, interpretatie van de onderzoeksresultaten van derden)

Voor studenten die dit opleidingsonderdeel volgen in een formule van werkplekleren kan de integratieve toets verplaatst worden naar een andere examenreeks.

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• CH04 Gaat constructief om met kritiek.
  
• CH05 Leert uit zijn fouten.
  
• CH11 Vindt een evenwicht tussen aandacht voor de wensen van anderen en vasthoudendheid aan eigen ideeën.
  

• CH38 Verzamelt gegevens en/of meetresultaten in tabelvorm volgens de richtlijnen.
  
• CH49 Controleert eigen werk op fouten en correctheid/volledigheid.
  
• CH56 Schriftelijk: maakt een schriftelijk wetenschappelijk, kernachtig en juist verslag volgens de regels beschreven in "noteren en verslaggeving".
  

• CH63 Begrijpt, vergelijkt en past alle courante chemische analyse- en synthesetechnieken toe.
  
• CH65 Analyseert multidisciplinaire problemen.
  

Lab 

1. De studenten worden vaardiger in het gebruik van reeds bekende analysetechnieken; zij besteden meer aandacht aan de optimalisatie van meetparameters en onderhoud van toestellen. Een aantal bijkomende analysemethoden worden toegepast. Verschillende bepalingen kaderen in de analyse van milieumonsters.
2. Volgende topics komen aan bod: controle van een UV-VIS spectrofotometer, FTIR-spectrofotometrie, AAS, wateranalyse (BOD, COD, e.a.), Karl-Fischer titratie, HPLC, GC, IC, gebruik van software voor data-acquisitie en -verwerking, validatie van analysemethodes.
3. Meerstapsyntheses in praktijk brengen
   a.  van aromaten
   b.  van alifaten 
4. Zuiverheidscontrole van de gesynthetiseerde moleculen via
   a.  kook-en smeltpuntsbepaling
   b.  gaschromatografie
   c.  dunnelaagchromatografie
   d.  spectroscopische technieken: FTIR (IR), UV 
5. Spectroscopie in de organische synthese:
   a.  13C en 1H NMR
   b.  IR
   c.  Massaspectrometrie
   d.  UV 
6. verslaggeving van de resultaten

Het POP is een persoonlijk dossier waarmee de student zijn studievoortgang aantoont. De student leert hiermee bovendien wat ‘zelfreflectie’ inhoudt en dit als voorbereiding op stage, eindwerk en latere werkveld.

De inhoud van de seminaries worden in de loop van het academiejaar geconcretiseerd.

Cursus "Geïntegreerd lab" - auteur P. Verbeke- Plantijn Hogeschool
Cursus “Organische synthese” – auteur: I. Gutschoven - Plantijn Hogeschool

1. "Het algemene CGO-boek"
2. map met invulbladen

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%

• Bij gewettigde afwezigheid haalt de student 0 voor de verplichte activiteit, als hij deze niet inhaalt.  De student neemt hiervoor zelf het initiatief. Bij meerdere afwezigheden contacteert de student de opleidingscoördinator voor een individuele regeling.
• Conform artikel 55 van het OER kan voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”)  toegekend worden volgens onderstaande criteria:
• afwezigheid
• niet uitvoeren van de opgelegde taken
• niet afgeven van de gevraagde opdrachten
• niet verwerven van de vooropgestelde competenties

Categorie	Weging van categorieën
Integratief examen	100%